Archief voor categorie: blog

Deze week in Propagatienieuws:

Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom Koeken (PC5D).

HF

De afgelopen week was rustig zowel m.b.t. het aardmagnetische veld als de zonneactiviteit. De zonneflux steeg van 146 naar 179, maar de iets meer dan een dozijn M-klasse zonnevlammen produceerden geen coronale massa ejecties richting aarde.

Het resultaat waren goede DX-condities zowel op de lagere banden (door de rustige geomagnetica) als op de 10 en 6 meter banden (door de hoge zonneflux). DX deze week was onder andere 3D2Y in Rotuma gespot in Europa, op 20m, 15m en 17m CW. Overdag was de maximaal bruikbare frequentie over een afstand van 3000 km (MUF3000) soms 35 MHz en hoger. Na zonsondergang daalde het en bereikte het waarden rond 10 MHz rond middernacht, zodat zelfs de 30 meter band soms dicht ging voor DX.


HF-vooruitzichten

De komende dagen zal de MUF rond het middaguur circa 40 MHz bereiken. Op de bovenste banden zal DX praktisch van zonsopgang tot zonsondergang mogelijk zijn en ’s nachts is de 30 meter band “the place to be” voor de ambitieuze DXer. Maar zelfs overdag is de demping door de D-laag relatief laag, zodat rond de klok DX-verbindingen mogelijk zijn op 10 MHz – zelfs de hoger banden dicht zijn.

Voor de komende week wordt een oplopende zonneflux verwacht tot ver boven 200 rond 1 december. De Kp index blijft voorlopig hooguit 3, maar de geomagnetische situatie zal met de toename van de zonneactiviteit ook weer oplopen.

VHF en hoger

Tropo, regenscatter

Een stevig lagedrukgebied bij Ierland bepaalt momenteel het weer voor onze regio, met wind uit het zuidwesten. Kans op tropo is nihil; kans op een bui voor regenscatter is wat groter.

Het weer bevindt zich nu in een onstabiele fase met lagedrukgebieden die afwisselend zacht, nat en winderig weer brengen, afgewisseld met kouder, feller en winderig buiig weer. In sommige gebieden kan deze fase leiden tot zeer sterke en potentieel schadelijke winden, dus controleer de dagelijkse voorspellingen en zorg ervoor dat je mast stevig staat.

Sporadische-E, meteorscatter en Aurora

Meteorscatter voor volgende week kan de kleine Alpha Monocerotidenbui en het einde van de grote Leonidenbui benutten. Dit is een ander potentieel interessant gegeven, omdat algemeen wordt aangenomen dat meteoren het bronmateriaal vormen voor Sporadic-E. Ondanks dat het buiten het seizoen valt in de traditionele zin van het woord, maakt het voorkomen van sterkere straalstromen in onbestendig weer de komende week de kansen voor Es wat groter.
Als je nieuwsgierig bent hoe deze eruit zou kunnen zien, kijk dan op de website propquest.co.uk en zoek naar het tabblad near vertical incidence skywave of NVIS voor woensdag 20 november 2024. Tijdens de twee gebeurtenissen midden op de dag en ’s avonds bereikte de kritische frequentie van de Es-laag waarden van bijna 10 MHz, wat op een goede dag kan neerkomen op propagatie op 40 MHz. Je zult zien dat de bovenluchtkaarten van de Es-blogtab ook een straalstroom van meer dan 100 knopen laten zien.

Vorige week is er ook een ontvangst bevestigd van een lokale omroep uit Venlo in het noorden van Finland. Dat is waarschijnlijk ook Es propagatie geweest.

[ zie https://ei7gl.blogspot.com/2024/11/reception-report-of-dutch-fm-radio.html en https://omroepvenlo.nl/nieuws/artikel/omroep-venlo-ook-in-lapland-in-de-ether voor het geluidsfragment.]


EME

Voor EME-operators is de maan de piekdeclinatie gepasseerd, dus de beschikbaarheid van de Maan en de piekhoogte zullen afnemen. Padverliezen zijn hoog en nemen toe in de richting van het hoogste punt op dinsdag de 26e. 144MHz hemelruis is de hele week laag.




Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom PC5D. Bij de samenstelling maakt hij onder andere gebruik van de voor Nederland relevante informatie uit het wekelijkse Propagation News van de Britse radioamateurvereniging RSGB, dxinfocentre ,  darc.de/der-club/referate/hf/ , Make More Miles on VHF, metoffice.gov.uk,  swpc.noaa.gov, www.solarham.net en poollicht.be. Propagatienieuws maakt ook deel uit van het radiojournaal van de Zuid-Limburgse zondagochtendronde. De audio opname van deze ronde is terug te luisteren op a22.veron.nl

Deze week in Propagatienieuws:

Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom Koeken (PC5D).

HF

In vergelijk met een week eerder heeft de zon minder vlekken en is de zonneflux met circa een derde afgenomen tot net onder de 150. Verschillende actieve gebieden waren naar de andere kant van de zon vertrokken en er zijn geen nieuwe plekken bij gekomen.Hoewel er zich een krachtige zonnevlek op de zonneschijf AR3886 bevindt, heeft dit gebied al meer dan een week geen noemenswaardige zonnevlam geproduceerd. De hoeveelheid harde ultraviolette en röntgenstraling ligt daardoor lager en dat is ook van invloed op de ionisatie van onze bovenste atmosferische lagen. Voor de piek in de MUF maakt het voorlopig niet zo heel veel uit. Vorige week was dat, bij rustige omstandigheden, rond het middaguur stabiel op ruim 40 MHz en dat is op zaterdag146 november ook nog het geval.

Afgelopen zondag ging de aarde door een plasmawolk van een CME. Dit veroorzaakte een magnetische storm met een k-index van 6. De rest van de week was het magnetische veld van de aarde weer behoorlijk kalm. Alle hogere kortegolfbanden zijn vorige week geopend en F2-propagatie werd gerapporteerd op 6 meter. 10 meter was open van zonsopgang tot ongeveer een uur na zonsondergang. 20 Meter gesloten tussen 20.00 en 21.00 uur. In de nacht zakte de MUF soms naar 7 MHz en lager.


HF-vooruitzichten

Voor de komende dagen zal de zonneactiviteit op dit lagere niveau blijven met een zonneflux van circa 145. Van zaterdag op zondag passeert er weer een CME. De zonnewind zal dan iets toenemen maar de Kp index wordt hooguit 3. Begin deze week worden nieuwe actieve regio’s verwacht. De opwaartse trend zal echter gematigd beginnen; de zonnestroom zal naar verwachting pas het volgende weekend de grens van 200 overschrijden.

VHF en hoger

Tropo, regenscatter

De hoge druk heeft ons minstens twee weken Tropo-condities gegeven op de VHF-banden. In de komende dagen gaat echter een lagedrukgebied het weer bepalen en komt er koudere lucht uit het noordwesten. De nog redelijke tropo condities zullen op zondag geheel zijn verdwenen. Amateurs die actief zijn op de GHz banden kunnen mogelijk weer regenscatter proberen.

Sporadische-E, meteorscatter en Aurora

Op 50MHz was er afgelopen week een mix van Es en F2-laag propagatie die ’s ochtends openingen in de middag produceerde naar de Golfstaten, Zuidoost-Azië en Amerika. Ook op zaterdag 16 nov. was er een opening naar Inda en Sri Lanka.

Op 10 november was er onderin de 3 m oproepband een opening tussen Ierland en de Westelijke Sahara. Van ongeveer 11:00 tot 12:00 UTC waren een groot aantal FM-radiostations uit Spanje en Portugal te horen als gevolg van een Sporadische-E-opening. Hoewel dit heel normaal is tijdens het zomerse Sporadische-E-seizoen, is het ongebruikelijk tijdens de maand november en vooral op deze frequenties. Er zaten echter ook enkele stations tussen vanuit de Canarische eilanden en de Westelijke Sahara. Vermoedelijk was dat een verlengd pad met Es en tropo. zie https://ei7gl.blogspot.com/2024/11/3000km-opening-on-band-2-88-108-mhz.html

De piek van de Leoniden op zondag 17 november, met 15-20 meteoren per uur zal ook hier een positieve bijdrage aan leveren.

Voor de komende dagen zal de Kp index van 3 te laag zijn voor aurora. Aangezien we nog rond het maximum van de zonnecyclus zitten zal dat binnenkort wel weer veranderen. Controleer zoals gewoonlijk de VHF-bakens en clusters op tekenen van activiteit in de namiddag en avond, wanneer het poollichtovaal naar het zuiden wordt verplaatst, dichter bij ons deel van de wereld.


EME

Het is een goede week voor EME-operators, de maan bereikt piekdeclinatie op maandagochtend, maar padverliezen nemen toe nu we het perigeum passeren op donderdag de 14e. 144MHz hemelruis is matig en bereikt 500 Kelvin op zondagavond.


Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom PC5D. Bij de samenstelling maakt hij onder andere gebruik van de voor Nederland relevante informatie uit het wekelijkse Propagation News van de Britse radioamateurvereniging RSGB, dxinfocentre ,  darc.de/der-club/referate/hf/ , Make More Miles on VHF, metoffice.gov.uk,  swpc.noaa.gov, www.solarham.net en poollicht.be. Propagatienieuws maakt ook deel uit van het radiojournaal van de Zuid-Limburgse zondagochtendronde. De audio opname van deze ronde is terug te luisteren op a22.veron.nl

Deze week in Propagatienieuws:

Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom Koeken (PC5D).

HF

Vorige week waren de propagatieomstandigheden op de kortegolfbanden vrij goed, mede door de grotendeels rustige geomagnetica. De zonneflux lag de hele week tussen 240 en 260. In totaal veroorzaakte de zonneactiviteit van vorige week bijna 40 M-vlammen en een X2.39-zonnevlam, die niet gepaard ging met een coronale massa-ejectie. In plaats daarvan was er een uitbarsting van een zonnefilament, wat resulteerde in een coronale massa-uitstoot. Dit had echter geen grote invloed op het magnetische veld van de aarde.

Op 7 november raakte een CME de aarde, maar de impact was vrij zwak. Overigens veroorzaken CME’s niet altijd geomagnetische activiteit wanneer ze inslaan. Het is ook mogelijk dat geomagnetische activiteit pas later optreedt, namelijk wanneer de aarde in de staart van de CME terechtkomt. De zuidelijke magnetische velden van de staart kunnen het noordelijke planetaire magnetische veld van de aarde opheffen. Dit kan leiden tot een soort scheur in de magnetosfeer van de aarde. De zonnewind stroomt dan door deze kloof en leidt vaak tot poollichtverschijnselen op hogere breedtegraden. Dit was vrijdagavond het geval: de Bz-waarde wees met een negatief teken naar het zuiden en vanuit heel Canada en het noorden van de VS werd rood poollicht gemeld.

Een recent rapport op spaceweather.com suggereerde dat de zonnecyclus op het zuidelijk halfrond van de zon misschien zijn hoogtepunt heeft bereikt, maar dat er op het noordelijk halfrond nog een weg te gaan is.
Het is gebruikelijk dat er twee pieken zijn in een zonnecyclus omdat de twee halfronden zelden synchroon lopen. We zullen moeten afwachten, maar het zou kunnen betekenen dat er nog drie tot zes maanden met hoge SFI-cijfers nodig zijn terwijl het noordelijk halfrond de achterstand inhaalt.


HF-vooruitzichten

Voor de komende dagen wordt een zonneflux verwacht tussen 225 en 230. Er zijn momenteel geen CME’s die richting aarde bewegen, maar een coronaal gat kan volgende week geomagnetische storingen veroorzaken, die merkbaar zullen zijn op de lagere kortegolfbanden. De maximaal bruikbare frequentie (MUF) zal variëren van 10 MHz aan het eind van de nacht tot ruim 40 MHz overdag. De 10m band zal gedurende de daglichturen open zijn. In de middag ligt de foF2, d.w.z. de verticale of kritische frequentie, rond 14 MHz. Dit betekent dat de dode zone op de 20 m-band dan verdwenen is en dat daar gedurende enkele uren verbindingen met steil stralende antennes over korte afstanden kunnen worden gemaakt. Zodra de zon onder gaat zal, zoals gebruikelijk in deze tijd van het jaar, de MUF snel afnemen. De 20 m-band sluit tussen 20 en 22 uur UTC. Voor de komende weken neemt de 30 m-band dan de rol over van de hoogst continu open band.

VHF en hoger

Tropo, regenscatter

De combinatie van vochtige lucht en hogedrukgebieden van afgelopen week hebben leuke tropocondities opgeleverd waardoor op 2m ook Hongarije bereikbaar was voor de beter uitgeruste stations. De beste DX langs was zoals gebruikelijk aan de randen van de hogedruk. Tropo zal in de komende dagen wat afnemen, maar er zitten nieuwe hogedrukgebieden aan te komen. Goed nieuws voor de tropo jagers; minder voor wie regenscatter wil doen op de microgolfbanden.

Sporadische-E, meteorscatter en Aurora

De hogere zonneflux en bijbehorende MUF zijn ook positief voor VHF. Op 40.680 zijn in FT8 vaak intercontinentale signalen te horen uit OD en ZS. Op 6m is bijna dagelijks F2-laag propagatie mogelijk die ’s ochtends openingen biedt naar Zuidoost-Azië en Amerika in de middag. Op 5 november wat er op 6m ook een opening naar Guam in de Stille Oceaan.

(zie https://ei7gl.blogspot.com/2024/11/opening-from-guam-to-ireland-on-50-mhz.html)

Vanuit zuid Europa zijn er afgelopen maand ook weer openingen gemeld via transequatoriale propagatie (TEP) naar Sint-Helena. Helaas ligt onze regio daarvoor te noordelijk.

Uit de blog van EI7GL:

Van de 31 dagen in oktober 2024 waren er 22 dagen waarop Trans-Equatorial Propagation op 144 MHz werd gemeld tussen St Helena en het Iberisch schiereiland. Aangezien Garry ZD7GWM de enige persoon is die actief is op 144 MHz vanaf Sint-Helena, hangt elke gerapporteerde activiteit natuurlijk af van zijn activiteit.

Er waren ook een paar dagen waarop TEP niet mogelijk leek vanwege geomagnetische storingen. Toch is het opmerkelijk dat er een TEP-pad was op 144 MHz naar St Helena op twee-derde van de dagen van de maand.

De meest geschikte modes voor TEP zijn Q65-30B modus gebruikt en voor de tweede helft de Q65-60D modus. Op 144 MHz staan de TEP-paden haaks op de geomagnetische evenaar.

De meeste stations aan het noordelijke uiteinde van het TEP-circuit bevinden zich in Portugal en de EA4 & EA7 regio’s van Spanje. Het is interessant om te zien dat EA3CJ in het noordoosten van Spanje de uitschieter is en ver ten oosten van de rest.

Zie https://ei7gl.blogspot.com/2024/11/tep-openings-on-144-mhz-band-from-st.html

Meteorscatter ziet er veelbelovend uit met een piek van de Tauriden op dinsdag en een piek van de Leoniden in het volgende weekend op zondag.
Voor de komende dagen is er weinig kans op aurora maar het blijft relevant om de actuele activiteit op de zon en de effecten daarvan op de Kp index goed in de gaten te houden voor tekenen dat deze boven de 4 uitkomt.

EME

Voor EME-operators is de declinatie van de maan negatief, maar stijgende en weer positief op dinsdag. Padverliezen nemen af naarmate we het perigeum naderen komende donderdag. 144MHz hemelruis is matig tot laag deze komende week.


Propagatienieuws wordt samengesteld door Tom PC5D. Bij de samenstelling maakt hij onder andere gebruik van de voor Nederland relevante informatie uit het wekelijkse Propagation News van de Britse radioamateurvereniging RSGB, dxinfocentre ,  darc.de/der-club/referate/hf/ , Make More Miles on VHF, metoffice.gov.uk,  swpc.noaa.gov, www.solarham.net en poollicht.be. Propagatienieuws maakt ook deel uit van het radiojournaal van de Zuid-Limburgse zondagochtendronde. De audio opname van deze ronde is terug te luisteren op a22.veron.nl